BASINÇLI KAPLAR HESAPLAMA KURALLARI


BASINÇLI KAPLAR HESAPLAMA KURALLARI:


Basınçlı Kap:

 -Basınçlı kaplar,0,490.105 Pascal ( »0,5 atmosfer basıncı ) ve daha yüksek basınçlı sıvıların ve gazların üretiminde, nakliyesinde ya da depo şeklinde kullanılan küre,silindir şeklinde veya küre,silindir ya da koni biçimli hacimsel parçaların birleştirilme sonrası meydana gelen atmosfere kapalı kaplardır.

Hesaplama basıncı ( Pe,he ):

 Hesaplama basıncı,basınçlı kabın hesaplanmasında esas alınan izin verilen en yüksek üst basıncıdır.( Birimi,Kgf/cm2,atü
Hesaplama Sıcaklığı ( the ):
 Hesaplama sıcaklığı,basınçlı kabın cidarında oluşabilecek en yüksek sıcaklıktır ( Birimi, 0C ‘dir.)

Gerilme:

 Gerilme,deney sırasında herhangi bir andaki yükün,deney parçasının ilk ölçü alanına bölümünden elde edilen birim alanı etkileyen kuvvettir ( Birimi,kgf/mm2 veya N/mm2 ‘dir ).

Güvenlik Katsayısı ( S ):

 Güvenlik katsayısı,basınçlı kabın hesaplanmasında işletmede kabı zorlayan yükün,dinamik ve statik olarak basma,çekme,kesme vb. nitelikte sıfırdan en büyük değere ulaşmasında ,kabın güvenle çalışması,uzun ömürlü olması,aynı zamanda ekonomik cidar kalınlıklarına sahip olması için seçilen bir katsayıdır.

Kapak:

 Kapak,silindir biçimli veya koni biçimli,basınçlı kap gövdelerinin (elemanlarını) ağızlarını kapayarak (tamamlayarak) kabı atmosfere kapalı duruma getiren ve dış bükey veya iç bükey (bombeli) olarak yapılan bir elemandır.

Küre Parçalı ( Küre Takkeli ) Kapak:

 Küre parçalı kapak,R,yarı çaplı bir küre kapağını,silindir biçimli bir gövdeye,yarı çapı r olan eğrisel bir yüzeyle birleştiren ve;

 R=Da ,    r = 0,1.Da,    h2 = 0,1935.Da – 0,455.se,  (Da=tankın silindir kısmının dış çapı,se=gerçek çeper kalınlığı,h2=yükseklik)

 0,1> ( se – c1 – c2  ) / Da ³ 0,001, (c1 ve c2 =zamlar)

 koşullarını sağlayan bombeli kaplardır  

Bağlantı Ağzı ( Bağlantı Parçası ):

 Bağlantı ağzı, kapalı bir kaba,çeşitli boru vb. bağlanması için kabın delinerek bir manşon vb. bir tesisat elemanı kaynatılarak veya dışarı çektirilerek oluşturulan boyunlardır.



El Deliği:

 El deliği, kapalı kabın iç yüzeylerini,gerektiğinde elle muayene etmek,temizlemek vb. için,basınçlı kabın kapağına veya silindir biçimli gövdesine açılan ve çoğunlukla elips biçimli deliklerdir.



Kapsam:

-          Basınçlı kapların hesaplanmasında kullanılan terimlerin tanımlarını,

-          Dış çapın iç çapa oranı en çok 1,2 olan ve iç basınca karşı çalışan silindir  ve küre biçimli yüzeylerin,

-          İç ve dış basınca karşı çalışan koni biçimli yüzeylerin,

-          İç ve dış basınca karşı çalışan ve;

a)      R = Da ,   r = 0,1 . Da ,   h2 = 0,1935 . Da – 0,435 . se ,

0,1 > ( se – c1 – c2 ) / Da  ³ 0,001

b)      R = 0,8 . Da  ,    r = 0,154 . Da,   h2 = 0,255 . Da  - 0,635 . se ,

0,1 > (se – c1 – c2 ) / Da  ³ 0,001 
koşullarını sağlayan bombeli ve sepet kulpu kapakların,

c)      Da / Di  £ 1,2 olan yarım küre kapakların ( Küre takkesinin ),

 -   Dış çapı en az 200 mm, dış ve iç çap oranı en çok 1,2 olan pekiştirmeli ve pekiştirmesiz            silindir biçimli çeperlerin,

 -    Dış ve iç çap oranı en çok 1 / 2 olan ve iç ve dış basınca karşı çalışan silindir, koni ve küre         biçimli yüzeylerle bu yüzeylerin birleştirilmesinde kullanılan ağız, boyun ve pekiştirmelerin,

-          Da / Di  = 1,2 – 1,5 arasında değişen; iç üst basınç altında çalışan ve –20 0C den 350 0C ‘e kadar değişen çeper sıcaklıklarında  çalışan ve sünek malzemelerden yapılan silindir biçimli yüzeylerin,

hesaplanmasına ve projelendirilmesine ilişkin kuralları kapsar.

(Da = tankın silindir kısmının dış çapı (mm), Di = tankın silindir kısmınıniç çapı (mm))

Yorumlar