TASARIM PROSEDÜRÜ HAKKINDA

 

1.   AMAÇ

Teknolojik gelişmeleri de dikkate alarak müşteri şikayetleri, müşteri ihtiyaç ve beklentileri, pazar      talepleri doğrultusunda mevcut ürünleri geliştirmek, yeni ürün tasarımlarında bulunmak, bu konulardaki şartları sağlamak, yetki ve sorumlulukları belirlemektir.

2.   KAPSAM

Mevcut ürünlerin geliştirilmesi, yeni ürünlerin tasarlanması, pazar talepleri ile müşteri ihtiyaç ve beklentilerinin karşılanması konularındaki tasarım şartlarının yerine getirilmesi esaslarını kapsar.

3.   SORUMLULUK

Bu prosedürün uygulama sorumluluğu Genel Müdür, Üretim Müdürü, Üretim Planlama Müdürü, Teknik Büro Müdür, Modelhane Müdürü ve Kalite Kontrol Müdürü’ ne aittir.

4.   UYGULAMA

4.1  Tasarımın Planlanması

4.1.1. Tasarım ile ilgili çalışmalar:

Tasarım ile ilgili tüm çalışmalar Genel Müdür’ ün genel gözetiminde Teknik Büro Müdürlüğünce yürütülür. Ancak Genel Müdür tarafından ihtiyaç duyulduğunda “Tasarım Değerlendirme Komitesi” oluşturulur. Tasarım Değerlendirme Komitesine aşağıda belirtilen bölüm yöneticileri katılır.

• Teknik Büro Müdürü
• Pazarlama ve Satış Müdürü
• Kalite Kontrol Müdürü
• Üretim Müdürü 
• Üretim Planlama Müdürü
• Modelhane Müdürü

4.1.2. Tasarım Yapılmasında Gözönünde Bulundurulacak Faktörler:

Mevcut  bir ürünün geliştirilmesinde ve/veya yeni bir ürünün tasarlanmasında aşağıda açıklanan faktörler gözönünde bulundurulur :

-       Müşteri ihtiyaç ve beklentileri

-       Ürünlerle ilgili müşteri şikayetleri

-       Standartlar

-       Pazar talepleri

-       Yasal düzenlemeler

-       Firma faaliyet sahasındaki teknolojik gelişmeler

Açıklanan bu faktörler çerçevesinde; Teknik Büro Müdürü, ya doğrudan yada Tasarım Değerlendirme Komitesinin tavsiyeleri doğrultusunda Tasarım proje dosyalarını hazırlar ve tasarım faaliyetlerini proje bazında yürütür. Ayrıca oluşturulan her tasarım projesi,

-       Güvenlik

-       Güvenirlik

-       Ekonomik

-       Yapılabilirlik

 açısından değerlendirilir.

Tasarım proje dosyasında sırasıyla aşağıdaki bilgiler bulunur:

-       Tasarım veya geliştirilmesi ile ilgili öneri bilgileri

-       Yıllık veya sipariş bazında tasarım planları

-       Tasarımın gözden geçirilmesine ilişkin bilgiler

-       Tasarımın doğrulama esasları

-       Tasarım Geçerlilik Raporu

-       Tasarımla ilgili yapılan değişiklik bilgileri

-       İhtiyaç duyulacak diğer bilgiler

4.1.3. Tasarım Planının Hazırlanması:

Tasarım planları iki türlü hazırlanır ve uygulanır.

-       Yıllık bazda planlanan tasarım faaliyetleri

-       Sipariş bazında oluşturulan tasarım faaliyetleri

4.1.3.1. Yıllık Bazda Planlanan Tasarım Faaliyetleri:

Üst yönetimin direktifleri doğrultusunda her yılın başında, o yıl içinde tasarımı yapılacak faaliyetler Teknik Büro tarafından planlanır ve Genel Müdür tarafından onaylanarak yayınlanır. Ayrıca Teknik Büro tarafından yürütülecek tasarım faaliyetleri ile ilgili detay planları hazırlanır.

Bütün planlarda bulunması gereken ortak veriler aşağıdaki bilgileri içerir:

-          Yapılacak işlemlerin tanımı

-          Planın zamana dayalı olarak aşamaları

-          Bölümlerin yapacağı işlerin zamanca belirlenmesi

-          Tasarlanacak ürünle ilgili teknik özelliklerin belirlenmesi

-          Ürün ağacının oluşturulması

-          Parça listelerinin belirlenmesi

-          Operasyon föylerinin oluşturulması

-          Test kontrol yöntemlerinin belirlenmesi

Bu bilgilere ek olarak tasarımla ilgili planlar Genel Müdür tarafından onaylanır. Genel Müdürün bilgisi olmadan tasarım planlarında herhangi bir değişiklik yapılamaz.

 4.1.3.2. Sipariş Bazında Oluşturulan Tasarım Planları:

 Sipariş bazında oluşturulan tasarım planları, aşağıdaki durumlarda söz konusu olur.

-       Müşteriler tarafından yeni bir ürün talep edildiğinde yada mevcut ürünün

     geliştirilmesi / iyileştirilmesi durumlarında sipariş bazında tasarım planları hazırlanır.

Sipariş bazında tasarım planlarının hazırlanmasında şu hususlar göz önünde bulundurulur.

-          Tasarım girdilerinin belirlenmesi

-          Yapılacak faaliyetlerin belirlenmesi

-          Yapılacak faaliyetlere ilişkin zamanca programların yapılması (Tasarım zamanlama takvimini oluşturmak)

-          Tasarlanacak ürünle ilgili teknik özelliklerin tespiti

Tasarım planlarının kapsamına; teknik bilgiler, patent araştırmaları, “Know how” araştırmasının yapılması ve kullanılması gereken diğer uygun bilgi kaynakları dahil edilir.

4.2         Bölümler Arasındaki İlişkiler:

Yapılacak tasarım cinsine, içeriğine ve özelliklerine göre Teknik Büro Müdürü ilgili bölümlerle koordinasyonda bulunarak proje bazında.

-       Tasarımla ilgili ihtiyaçları belirler

-       Kullanılacak hammadde ve malzemelerin teknik özelliklerini saptar

-       Tasarımla ilgili deneme üretiminin yapılmasını Modelhane Müdürü ve Üretim Planlama Müdürü ile koordine eder.

-       Deneme üretimi için ihtiyaç duyulacak hammadde ve malzeme ihtiyacını Üretim Planlama ve Depo Sorumlusu ile koordine ederek tespit eder. Temini için Üretim Planlamaya bildirir ve takip eder.

-       Prototip üretimini ve montajını takip eder. Bu konuda Üretim Müdürlüğü ve Kalite Kontrol Müdürlüğü ile yakın işbirliği içinde bulunur.

Yapılacak tasarımların kontrolünde bölümler arası ilişkinin ana esası, müşteriden siparişin alınması veya üst yönetim tarafından tasarım çalışmalarının başlatılması direktifinden itibaren üretimin planlanması, imalatın gerçekleştirilmesi, proses aşamasında tasarım ürünü (prototip) ile ilgili tüm kayıtların tutulması ve usulüne uygun olarak muhafazası, ürünün gerekli deney ve testlerden geçirilerek son haline gelmesine kadar yapılması gereken tüm işlemlerin koordine edilmesidir. Başka bir deyişle, normal bir üretimde uygulanan bir çok prosedürün işlevlerini TASARIM Prosedürü üstlenmiştir. Yapılacak bir numune üretim veya prototip üretimde, işletmenin tüm fonksiyonlarının kendilerine oluşan işlevlerini yapmalarıdır.

4.3. Tasarım Girdileri

Tasarım girdileri olarak; aşağıdaki gereksinimler göz önünde bulundurulur

-          Müşterilerden gelen istekler

-          Pazar ihtiyaçları

-          Müşteri şikayetlerinden çıkarılan sonuçlar

-          Yönetim tercihleri

-          Teknolojide yeterlilik

Bu tasarım girdileri tasarım faaliyetinin altyapısını oluşturur. Bu nedenle Genel Müdüre Teknik Büro Müdürü, tasarım girdilerinde şüphe ve yanlış anlaşılmalara meydan vermeyecek şekilde tam ve doğru anlaşıldığından emin olmalıdırlar. Tasarım ile elde edilmesi beklenen ya da tasarımın nihai olarak ulaşacağı noktalar çok iyi anlaşılmalıdır.

4.4. Tasarım Çıktıları

Tasarım çıktıları; tasarım girdileri doğrultusunda, ürün özelliklerinin belirlenmesi, toleransları ile birlikte, teknik resimlerinin çizilmesi, üretimin planlanması, kullanılacak hammadde ve malzeme kaynaklarının saptanması ve tedarik edilmesi, ürünün taşıma, depolama, muhafaza ve sevkıyat esaslarının belirlenmesidir.

Ayrıca tasarım çıktısı olarak aşağıda açıklanan faaliyetlerin oluşturulup oluşturulmadığı kontrol edilir.

Prototip ürünle ilgili olarak; Kalite Planları, parça listeleri, ürün ağacı, her parça için teknik resimler, yarımamul üretimi için operasyon föyleri, talaşlı imalat aşamasında tutulacak kayıtlar, proses kontrol elemanının tutacağı kayıtlar, ilk montaj onay esasları, sızdırmazlık testinin nasıl yapılacağı, Final Kalite Kontrol esasları belirlenmeli, tüm bu faaliyetlerle ilgili kayıtların kimler tarafından tutulacağı ve muhafaza edileceği ilgili personele izah edilmelidir.

 4.5. Tasarımın Gözden Geçirilmesi

Yürütülmekte olan tasarım faaliyetleri “TASARIM GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTILARI”nda görüşülür ve değerlendirilir. Bu toplantıya; Genel Müdür başkanlık eder ve aşağıda açıklanan bölüm yöneticileri katılır.

-          Üretim Müdürü

-          Modelhane Müdürü

-          Üretim Planlama Müdürü

-          Teknik Büro Müdürü

-          Kalite Kontrol Müdürü

Tasarımın Gözden Geçirme Toplantıları tasarım planlarında öngörülen aşamalarda yapılır. Gelişecek ve değişecek durumlara göre Teknik Büro Müdürü veya Genel Müdürün ihtiyaç duyacağı zamanlarda Tasarım Gözden Geçirme Toplantıları düzenlenebilir.

Tasarım Gözden Geçirme Toplantılarında, genel hatlarıyla;

-          Tasarım şartlarının değerlendirilesi,

-          Tasarımın öngörülen şartları karşılayabilme yeterliliği,

-          Uygulamalarda karşılaşılan problemlerin çözülmesi, Tasarımla ilgili olabilecek problemleri tespit etmek ve bunlara getirilecek çözüm yollarını araştırmak,  

-          Tasarımla ilgili kayıtların usulüne uygun olarak tutulup tutulmadığını kontrol etmek,

-          Tasarım yeterliliğini gözden geçirirken özellikle; amaca uygunluk, imal edilebilirlik, geçerlilik, çevre faktörleri ve maliyet gibi faktörler üzerinde durulur.

Tasarımın Gözden Geçirilmesiyle ilgili kayıtlar Teknik Büro Müdürlüğü tarafından muntazam olarak tutulur ve muhafaza edilir.

                    

4.6.       Tasarımın Doğrulanması

Tasarımın doğrulanması, tasarım çıktılarının öngörülen tasarım girdilerinin karşıladığından emin olunması için yapılır. Tasarımın doğrulanmasında özellikle aşağıda belirtilen konular üzerinde durulur.

-          Tasarım Gözden Geçirme Kayıtlarının tutulup tutulmadığına,

-          Yeterlilik deneylerinin yapılıp yapılmadığına,

-          Mümkün ise benzer tasarımlarla karşılaştırılıp karşılaştırılmadığına bakılır. Böylece yeni tasarımlarda optimum karakteristiklere ulaşılmaya çalışılır.

         Tasarımın doğrulanması ile ilgili tüm kayıtlar Teknik Büro Müdürü tarafından tutulur ve muhafaza edilir. Ancak yeterlilik testleri ile ilgili kayıtlar Kalite Kontrol Müdürü tarafından tutulur ve Teknik Büroya verilir. Tasarımın doğrulama şekli Tasarım Değerlendirme Komitesi tarafından tespit edilir ve tasarım planı içine dâhil edilir.

4.7. Tasarımın Geçerliliği

Doğrulanmış ve gözden geçirilmiş tasarımlar kullanıcı ihtiyaçlarına ve/veya kullanım şartlarında testlere tabi tutularak kontrol edilir. Üretilen ürünle ilgili kullanım şartları firmamızda sağlanamıyorsa tasarım geçerliliği müşterilerin kullanım yerlerinde de denenebilir. Ancak böyle durumlarda siparişin alınma safhasında müşteri onayı mutlaka alınır.

Tasarım geçerliliği yapılan ürünlerin birden fazla farklı amaçla kullanılması söz konusu ise her amaç için ayrı ayrı geçerlilik kontrolü yapılır, kayıtları tutulur ve muhafaza edilir.

4.8.  Tasarım Değişiklikleri

Tasarımlarda yapılması düşünülen değişiklikler, bölüm yöneticileri ve/veya uygulayıcı firma tarafından yazılı olarak yapılır. Bu maksatla, Tasarım Değişiklik Formunu doldurarak Teknik Büro Müdürlüğüne gönderirler. Yapılan değişiklik teklifi Teknik Büro ve Genel Müdür tarafından değerlendirilir. Gerekli hallerde öneride bulunan bölüm yöneticileri ve diğer ilgili bölüm yöneticileri ile koordinasyonda bulunularak Tasarım Değişiklik Teklifi değerlendirilir ve sonuçlandırılır.

4.9.  Kalite Kayıtlarının Tutulması ve Muhafazası:

Tasarım ile ilgili kayıtlar, normal bir üretimdeki tüm kayıtları içermektedir. Bu nedenle tüm bölümler tasarım kayıtlarını “PROTOTİP ÜRETİM” veya “TASARIM KAYITLARI” dosyası oluşturarak, sırasıyla bu dosyalarda kayıtları tutacak ve muhafaza edeceklerdir.